प्रथम भाषा इ 4 थी – 2

खालील उतारा वाचून दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

                आपल्याकडे उन्हाळा, पावसाळा आणि हिवाळा हे तीन ऋतु आहेत. मानवी जीवनावर जसा या तिन्ही ऋतुंचा परिणाम होतो, तसा तो इतर सजीवांवरही होतो. सजीवसृष्टीत ऋतुमानाप्रमाणे होणारे बदल दरवर्षी आपल्याला दिसतात.

                हिवाळ्याचे वर्णन पानगळीचा ऋतू असेही करतात. कारण हिवाळ्यात अनेक झाडांची पाने गळून पडतात. ज्या प्राण्यांच्या अंगावर केस असतात, त्यांपैकी अनेक प्राण्यांच्या अंगावरचे केस दाट होतात. त्यामुळे त्यांचे थंडीपासून आपोआप रक्षण होते. मेंढ्या, काही प्रकारच्या शेळ्या आणि काही प्रकारचे ससे यांच्यामध्ये तर ही वाढ डोळ्यांत भरेल एवढी असते. हिवाळा सुरु असतानांच आंब्याला फुलोरा येऊ लागतो. त्याला आंब्याचा मोहोर म्हणतात.

‘पानगळतीचा ऋतु’ कोणत्या ऋतुला म्हणतात ?

 खालील उतारा वाचून दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

                आपल्याकडे उन्हाळा, पावसाळा आणि हिवाळा हे तीन ऋतु आहेत. मानवी जीवनावर जसा या तिन्ही ऋतुंचा परिणाम होतो, तसा तो इतर सजीवांवरही होतो. सजीवसृष्टीत ऋतुमानाप्रमाणे होणारे बदल दरवर्षी आपल्याला दिसतात.

                हिवाळ्याचे वर्णन पानगळीचा ऋतू असेही करतात. कारण हिवाळ्यात अनेक झाडांची पाने गळून पडतात. ज्या प्राण्यांच्या अंगावर केस असतात, त्यांपैकी अनेक प्राण्यांच्या अंगावरचे केस दाट होतात. त्यामुळे त्यांचे थंडीपासून आपोआप रक्षण होते. मेंढ्या, काही प्रकारच्या शेळ्या आणि काही प्रकारचे ससे यांच्यामध्ये तर ही वाढ डोळ्यांत भरेल एवढी असते. हिवाळा सुरु असतानांच आंब्याला फुलोरा येऊ लागतो. त्याला आंब्याचा मोहोर म्हणतात.

प्राण्यांच्या अंगावरील केसांपासून त्यांचे कशापासून संरक्षण होते?

खालील कविता वाचून त्याखाली विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

आपण सगळे भाऊ भाऊ
आनंदाने मजेत राहू
एकसुरात गाणे गाऊ
मदत लागली तर धावून जाऊ
    टाकून मित्रा कधी न खाऊ
    कुणा न आम्ही मागे ठेवू
    आपण सगळे भाऊ भाऊ
    आनंदाने मजेत राहू
कधी भेटता वाटेवरती
टाळी देऊ हातावरती
कधी जर झाली कट्टी
लगेच घेऊ आपण बट्टी
   आपण सगळे भाऊ भाऊ
   आनंदाने मजेत राहू

एकसुरात मुले काय गाणार आहेत?

खालील कविता वाचून त्याखाली विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

आपण सगळे भाऊ भाऊ

आनंदाने मजेत राहू

एकसुरात गाणे गाऊ                         

मदत लागली तर धावून जाऊ           

टाकून मित्रा कधी न खाऊ                 

कुणा न आम्ही मागे ठेवू                    

आपण सगळे भाऊ भाऊ

आनंदाने मजेत राहू

कधी भेटता वाटेवरती

टाळी देऊ हातावरती

कधी जर झाली कट्टी

  लगेच घेऊ आपण बट्टी

   आपण सगळे भाऊ भाऊ

  आनंदाने मजेत राहू

वरील कवितेत कोणता जोडशब्द आला आहे?

खालील संवाद काळजीपूर्वक वाचा व त्यावर आधारित प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

“अरे ! नितीन मी आजारी असल्यामुळे शाळेत येवू शकत नाही, त्यामुळे माझा शाळेतला जो अभ्यास बुडाला, जे मला माहीत नाही, ते तू मला सांगशील का?”

                “नाही रे बाबा मी आत्ता कामात आहे उद्या सांगीन.”

                “आई मी राजेशला भेटून येतो तो आजारी आहे.”

                “हो बाळा, जपून जा, लवकर घरे ये.”

                “हो आई, काळजी करू नको.”

                “अरे राजेश कसा आहेस?”

                “हो मी चांगला आहे. आता ताप येत नाही, मला काळजी आहे ती माझ्या बुडालेल्या अभ्यासाची.”

                “राजेश तू काही काळजी करू नकोस. तू शाळेत येऊ शकला नाहीस तेंव्हा काय काय शिकविले ते सर्व मी तुला सांगेन.”

                “थँक्स् प्रवीण. तू माझा खरा मित्र आहेस.”

वरील संवादात किती जणांनी भाग घेतला आहे?

खालील संवाद काळजीपूर्वक वाचा व त्यावर आधारित प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

“अरे ! नितीन मी आजारी असल्यामुळे शाळेत येवू शकत नाही, त्यामुळे माझा शाळेतला जो अभ्यास बुडाला, जे मला माहीत नाही, ते तू मला सांगशील का?”

                “नाही रे बाबा मी आत्ता कामात आहे उद्या सांगीन.”

                “आई मी राजेशला भेटून येतो तो आजारी आहे.”

                “हो बाळा, जपून जा, लवकर घरे ये.”

                “हो आई, काळजी करू नको.”

                “अरे राजेश कसा आहेस?”

                “हो मी चांगला आहे. आता ताप येत नाही, मला काळजी आहे ती माझ्या बुडालेल्या अभ्यासाची.”

                “राजेश तू काही काळजी करू नकोस. तू शाळेत येऊ शकला नाहीस तेंव्हा काय काय शिकविले ते सर्व मी तुला सांगेन.”

                “थँक्स् प्रवीण. तू माझा खरा मित्र आहेस.”

आजारी कोण होते?

रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरुन सुसंगत वाक्याचा परिच्छेद तयार करा.

पार्थ व वरद हे दोघे ………………. होते.

रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरुन सुसंगत वाक्याचा परिच्छेद तयार करा.

त्या दोन भावांचे एकमेकांबरोबर खूप ……………… होते.

रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरुन सुसंगत वाक्याचा परिच्छेद तयार करा

सार्‍या गावाला त्यांचे प्रेम पाहून खूप …………… वाटायचा.

‘मिनाने आईकडून रांगोळी घेतली व अंगणात रांगोळी काढली.’ या वाक्यातील अधोरेखित नामाऐवजी खालीलपैकी कोणते सर्वनाम वापरता येईल?

‘लेखिका’ या शब्दाचा विरुद्धलिंगी शब्द कोणता?

खालीलपैकी शुद्ध वाक्याचा पर्याय शोधा.

खालील पर्यायातील योग्य जोडी ओळखा.

सोबतच्या आकृतीत दडलेली म्हण शोधा व त्या म्हणीतील

  दुसर्‍या शब्दाचा समानार्थी शब्द पर्यायांतून शोधा.

पुढील वाक्यातील विशेषण ओळखा

 केवढा प्रशस्त चौथरा आहे हा !

खालील पर्यायांतून एकवचनी शब्दाचा पर्याय शोधा.

खालील वाक्यात कोणते विरामचिन्ह वापरावे, ते पर्यायांतून शोधा.

 पान, फूल, फळ, मूळ, खोड हे वनस्पतीचे अवयव आहेत.

खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाचा अर्थ पर्यायांतून शोधा.

             साहित्य संमेलन पार पडले.

रिकाम्या चौकटीत कोणते अक्षर वापरावे म्हणजे उभ्या शब्दाचा अर्थ माणूस आणि आडव्या शब्दाचा अर्थ सोने होईल?

खाली दिलेल्या अर्थासाठी कोणता अलंकारीक शब्द वापराल?

                ओशाळ  माणूस  :-

खाली दिलेल्या अक्षरांपासून तयार होणार्‍या शब्दाचा विरुद्धार्थी शब्द शोधा.

                जी,  स,  व

पुढील प्रश्नांr रिकाम्या जागी योग्य पर्याय शोधा.

सुगरणीच्या घराला ……………… म्हणतात.

आमच्या गावातील आश्रमशाळेला पंचवीस वर्षे पूर्ण झाले, म्हणून गावातील आश्रमशाळेत …………… महोत्सव साजरा झाला.

खालील जाहिरात वाचा व दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

‘परफेक्ट इलेक्ट्रॉनिक’ मध्ये तुम्हाला

खालीलपैकी कोणती गोष्ट मिळणार नाही.

खालील जाहिरात वाचा व दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून शोधा.

परफेक्ट इलेक्ट्रॉनिक ग्राहकांसाठी किती तास

 सेवा देणार आहे?